วิทยาศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์, สาขาวิชาส่งเสริมการเกษตรและการพัฒนาชนบท ประจำปี 2563
นางบุหงา บุตรชา สำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ เมื่อพุทธศักราช 2526 และสำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง เมื่อพุทธศักราช 2529 จากวิทยาลัยเกษตรกรรมชัยภูมิ และสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี เทคโนโลยีการเกษตรบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์ (สัตว์ปีก) จากสถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ (ปัจจุบัน คือ มหาวิทยาลัยแม่โจ้) เมื่อพุทธศักราช 2530
ด้านประวัติการทำงานและผลงานอาชีพซึ่งแสดงถึงความสำเร็จอันเป็นแบบอย่างที่ดีนั้น นางบุหงา บุตรชา เริ่มต้นจากการเห็นช่องทางทางการตลาดเกี่ยวกับกิจการขายยาสูบและหมาก ซึ่งเป็นธุรกิจของครอบครัว โดยเริ่มขยายธุรกิจจากรูปแบบการค้าปลีกเป็นกิจการค้าส่ง ต่อมากิจการค้าส่งยาสูบเริ่มขยายตัวมากขึ้นจึงริเริ่มคิดค้นสูตรยาสูบขึ้น และก่อตั้งโรงงานผลิตยาสูบและพัฒนากิจการเรื่อยมาจนประสบความสำเร็จภายใต้ตราสินค้า ยาเส้นตราดาว ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเจ้าของกิจการโรงงานยาสูบ ห้างหุ้นส่วนจำกัด เลิศเรืองสิริวัฒนา และส่งจำหน่ายยาสูบไปทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากนี้ นางบุหงา บุตรซา ยังส่งเสริมให้เกษตรกรเพาะปลูกยาสูบในหลายพื้นที่ เช่น จังหวัดน่าน จังหวัดหนองคาย จังหวัดเพชรบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ จังหวัดเลย ต่อมาเมื่อพุทธศักราช 2540 ได้ริเริ่มทำนาเกษตรอินทรีย์ ปลอดสารเคมี จำนวน 120 ไร่ ที่จังหวัดชัยภูมิ โดยดำเนินรอยตามทฤษฎีเกษตรพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศวร มหาภูมิพลอดุลยเดช
มหาราช บรมนาถบพิตร นอกจากนี้ นางบุหงา บุตรชา ยังได้ริเริ่มทำสวนมะม่วงและสวนลำไยแบบเกษตรอินทรีย์ จำนวน 40 ไร่ เพื่อการส่งออก ที่อำเภอดอยหล่อ จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งแต่พุทธศักราช 2558
ด้านการเผยแพร่ผลงานเพื่อประโยชน์แก่สาธารณชน นางบุหงา บุตรชา ได้ส่งเสริมให้เกษตรกรในหลายพื้นที่เพาะปลูกยาสูบ เป็นการสร้างรายได้และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าวเป็นจำนวนมาก พร้อมทั้งเผยแพร่วิธีการเก็บเกี่ยวผลผลิตให้ได้ผลตอบแทนต่อไร่สูง และมีตลาดรองรับผลผลิตของเกษตรกรตลอดทั้งปี นอกจากนี้ ยังส่งเสริมให้เกษตรกรทำไร่ ทำสวน ในรูปแบบเกษตรอินทรีย์ ลดการใช้สารเคมี และดำเนินกิจการต่าง ๆ ที่ส่งเสริมการใช้ยาสูบในการกำจัดศัตรูพืชแทนการใช้สารเคมี เช่น การบริจาคเศษยาเส้นให้แก่สถานีพัฒนาที่ดิน จังหวัดชัยภูมิ เพื่อนำไปผลิตสารควบคุมศัตรูพืช สำหรับแจกจ่ายให้แก่เกษตรกร ไปใช้ทางการเกษตรเพื่อลดการใช้สารเคมีในการเพาะปลูก เป็นการลดต้นทุนทางการผลิตและเพิ่มมูลค่าสินค้า ทำให้อัตรารายได้เฉลี่ยต่อปีของเกษตรกรเพิ่มขึ้น
นางบุหงา บุตรชา เป็นผู้บำเพ็ญประโยชน์ต่อมหาวิทยาลัยแม่โจ้และสังคมอย่างต่อเนื่อง เช่น เป็นประธานชมรมศิษย์เก่าแม่โจ้ชัยภูมิ ตั้งแต่พุทธศักราช 2555 รวมทั้งสิ้น 4 วาระ เป็นประธานการจัดงานแม่โจ้ ภาคอีสาน ครั้งที่ 7 ณ วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีชัยภูมิ เมื่อพุทธศักราช 2556 นอกจากนี้ นางบุหงา บุตรชา ยังได้มอบทุนการศึกษาแก่นักศึกษาคณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ และให้การช่วยเหลือศิษย์เก่าแม่โจ้ที่ประสบอัคคีภัย และเจ็บป่วยเรื่อยมา พุทธศักราช 2562 นางบุหงา บุตรชา ได้รับรางวัลโล่เชิดชูเกียรติ จากสมาคมศิษย์เก่าแม่โจ้ 85 ปี 85 คนเด่น นับได้ว่า นางบุหงา บุตรชา ได้ใช้ความรู้ความสามารถของตนก่อให้เกิดประโยชน์แก่สาธารณชนทั้งหลาย สร้างชื่อเสียงในแก่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ในฐานะศิษย์เก่า พร้อมทั้งสนับสนุนกิจกรรมของสมาคมศิษย์เก่าแม่โจ้มาโดยตลอด
โดยที่ นางบุหงา บุตรชา เป็นผู้ประสบความสำเร็จอย่างยอดเยี่ยมในงานวิชาชีพจนปรากฎเป็นที่ยอมรับ เป็นประโยชน์และเป็นแบบอย่างที่ดีแก่คนทั่วไป และเป็นผู้บำเพ็ญกรณียกิจด้วยความคิดริเริ่มจนเกิดประโยชน์แก่สังคม รวมทั้งเป็นผู้ทำคุณประโยชน์สำคัญแก่สถาบันนานัปการ จึงนับเป็นบุคคลผู้มีเกียรติประวัติและมีคุณสมบัติเหมาะสม สมควรได้รับพระราชทานปริญญา วิทยาศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาส่งเสริมการเกษตรและการพัฒนาชนบท เพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป
ที่มา สูจิบัตรพิธีราชทานปริญญาบัตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ครั้งที่ 43 ประจำปีการศึกษา 2562 – 2563 วันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2565ณ ศูนย์กีฬาเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่
