อำนาจ เดช

นายอำนาจ เดชะ

วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาพืชศาสตร์

นายอำนาจ เดชะ สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษา จากโรงเรียน กิวแลน้อยประสิทธิ์วิทยา อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ ระดับมัธยมศึกษา จากโรงเรียนสันป่าตองวิทยาคม อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ ระดับอาชีวศึกษาได้รับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) จากวิทยาลัย เทคโนโลยีและอาชีวศึกษา วิทยาเขตเกษตรลำปาง ในปีพุทธศักราช 2525 สำเร็จปริญญาตรี สาขาวิชาพืชไร่ จากสถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ (รุ่น 47) ในปีพุทธศักราช 2527 และระดับปริญญาโท สาขาวิชา ส่งเสริมการเกษตร (MSC. Agricultural Extension) จาก The University of Reading ประเทศอังกฤษ โดยได้รับทุน ICI รัชมังคลาภิเษกในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ปีพุทธศักราช 2535 และได้ดำรงตำแหน่ง ผู้อำนวยการ พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์

ในด้านวิชาการ นายอำนาจ เดชะ เป็นผู้ริเริ่มดำเนินการป้องกันกำจัด ศัตรูพืชแบบผสมผสาน (Integrated Pest Management) ตามแนวพระราชดำริ ณ พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ และท่านเป็นคนแรกในประเทศไทยที่ค้นพบ แมลงวันเสือ (Coenosia exiqua stein) ซึ่งเป็นแมลงวันตัวน้ำ นอกจากนี้ปฏิบัติหน้าที่ นักวิจัย โดยร่วมปฏิบัติงานวิจัย เรื่อง “การพัฒนาการปลูกพืชในสารละลายเพื่อ การผลิตพืช” (Hydroponic or Development of Soilless Culture Technique for crop production) Old College of Agriculture , University of Osaka prefecture ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเป็นกิจกรรมการแลกเปลี่ยนนักวิจัย ตามโครงการความร่วมมือ ทางวิชาการ ไทย-ญี่ปุ่น (NRCT-JSPS) นอกจากนั้น ยังร่วมเป็นคณะทำงาน วิจัยเรื่อง “การวิจัยเห็ดหลินจือและสปอร์เห็ดหลินจือในประเทศไทย” เพื่อนำไป ทดลองใช้ในผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะสุดท้ายและผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่อง โดยงานวิจัย ดังกล่าวนี้ ประกอบด้วยคณะทำงานจากกรมการพัฒนา การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกองค์การเภสัชกรรม กองควบคุมยาสำนักงานคณะกรรมการ อาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข คณะเภสัชศาสตร์และคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล คณะเภสัชศาสตร์และคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัย เชียงใหม่ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ นอกเหนือจากการเป็นนักวิจัย นายอำนาจ เดชะ ยังเผยแพร่ความรู้ทางวิชาการตลอดจนความเชี่ยวชาญ ด้านการเกษตรสู่สาธารณชน โดยจัดทำหนังสือ เรื่อง “หลักการจัดสวนและ บำรุงดูแลรักษาราชอุทยาน” ซึ่งได้รับมอบหมาย จากสำนักพระราชวังและร่วมมือ กับมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช จัดทำหนังสือ ชื่อ “กุหลาบภูพิงค์” เพื่อทูลเกล้าฯ ถวาย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ ในวโรกาสมหามงคล เจริญพระชนมพรรษาครบ 72 พรรษา

ในด้านบริหาร นายอำนาจ เดชะ ถือเป็นแบบอย่างของนักบริหารที่ดี สังเกตจากการดำรงตำแหน่งมายาวนาน จนเป็นที่ยอมรับของผู้บริหารระดับสูง สำนักพระราชวัง ด้วยคุณสมบัติของนักบริหารที่มีความเป็นกัลยาณมิตร สุภาพ อ่อนโยน เห็นความสำคัญของผู้ใต้บังคับบัญชาอย่างเท่าเทียมกัน มีความ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น และส่งเสริมให้ทุกคนทำความดี ดังจะเห็นได้จากการจัด โครงการ “เติมธรรมะให้ชีวิต น้อมจิตถวายพ่อ” ณ พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ โดยจัดให้มีการบรรยายธรรมะและฝึกอบรมการนั่งสมาธิ จากผู้ทรงคุณวุฒิ ทางพระพุทธศาสนาเป็นประจำทุกเดือน เดือนละ 1 ครั้ง ตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2549 เป็นต้นมา นอกจากนี้ ยังเป็นนักบริหารที่มีวิสัยทัศน์ ตระหนักในความสำคัญของ การเกษตรซึ่งต้องบูรณาการกับศาสตร์อื่น ๆ ดังจะเห็นได้จากการสนับสนุนให้ มีการเปิดพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีความสำคัญ และมีชื่อเสียงของจังหวัดเชียงใหม่และของประเทศไทย นอกเหนือจากผลงาน ดังกล่าว ท่านยังปฏิบัติหน้าที่หัวหน้าผู้รับผิดชอบโครงการพิเศษสวนเกษตร เมืองงาย ในพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ โครงการนี้ ตั้งอยู่ที่ตำบลเมืองงาย อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็น ฟาร์มตัวอย่าง และศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรแบบผสมผสานและ เกษตรทางเลือกรวมทั้งการใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อชีวิตและสังคมในด้านการพัฒนาความเชี่ยวชาญในทางวิชาการและบริหารนายอำนาจ เดชะ สนใจศึกษาดูงานเพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง สังเกตจากการเดินทางไปศึกษาอบรม ยังต่างประเทศอย่างสม่ำเสมอ อาทิ ปีพุทธศักราช 2529 ได้รับทุนจากประเทศ ไต้หวัน ให้เข้าร่วมโครงการศึกษาและอบรมหลักสูตรนานาชาติ เรื่อง “การปฏิรูปที่ดิน (Land Reform) ณ Land Reform Training Institute ประเทศไต้หวัน เป็นเวลา 55 วัน จากนั้นจึงเดินทางไปยังประเทศฟิลิปปินส์ ปีพุทธศักราช 2531 ได้รับทุนจาก ประเทศอิสราเอลให้เข้าร่วม กิจกรรมการศึกษาและอบรมหลักสูตรนานาชาติ เรื่อง “บทบาทของโรงเรียนและศูนย์ฝึกอบรมในชนบทสำหรับการพัฒนาการ เกษตรกรรม” ณ Center for International Agriculture for Development Cooperation (CINADCO) ประเทศอิสราเอลปีพุทธศักราช 2535 เดินทางไปศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ในเรื่อง การส่งเสริมการเกษตร (Agricultural Extension) ตามหลักสูตรนักศึกษาปริญญาโทของมหาวิทยาลัยเรดดิ้ง (The University of Reading) ณ ประเทศตุรกี เป็นเวลา 10 วัน ปีพุทธศักราช 2554 เดินทางไปศึกษาดูงานด้านสวนพฤกษศาสตร์ ร่วมกับคณะกรรมการ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ ณ เมืองกวางเจา เซินเจิ้น เขตปกครองพิเศษฮ่องกง ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน

ในด้านการบำเพ็ญประโยชน์ต่อส่วนรวม นายอำนาจ เดชะ ปฏิบัติ หน้าที่ ในฐานะวิทยากรบรรยายความรู้ด้านการเกษตร การทำงานของข้าราชการ ตามแนวพระราชดำริ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง นำทางเพื่อแสงสว่าง แห่งชีวิต และเกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ (PMQA) นอกจากนี้ ยังจัดทำเอกสารและคู่มือเผยแพร่องค์ความรู้ด้านการเกษตรรวมทั้งการร่วมเป็น กรรมการในหน่วยงานอื่น อาทิ คณะกรรมการอำนวยการสนับสนุนการบริหาร ราชการจังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มภารกิจด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คณะกรรมการดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์ องค์พระธาตุดอยสุเทพและ สิ่งแวดล้อมโดยรอบ คณะกรรมการองค์การสวนพฤกษศาสตร์ ตามประกาศ สำนักนายกรัฐมนตรี วันที่ 3 เดือน มีนาคม พุทธศักราช 2554 จากความรู้ความสามารถดังกล่าว ทำให้ได้รับรางวัล “ข้าราชการที่มี ผลการปฏิบัติงานดีเด่น” ของสำนักพระราชวัง ปีพุทธศักราช 2546 นอกจากนี้ พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ ได้รับการคัดเลือกจากสำนักงานคณะกรรมการ พัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) สำนักนายกรัฐมนตรี ให้รับรางวัลดีเด่นด้านคุณภาพ การให้บริการประชาชน ประเภทนวัตกรรมการให้บริการ กระบวนงานการพัฒนา และเผยแพร่องค์ความรู้ด้านพฤกษศาสตร์ ปีพุทธศักราช 2553

โดยที่ นายอำนาจ เดชะ เป็นผู้มีผลงานวิชาการดีเด่นจนเป็นที่ยอมรับ ในวงวิชาการด้านการเกษตร เป็นที่ประจักษ์แก่สังคม ได้อุทิศตนบำเพ็ญประโยชน์ ต่อส่วนรวม เป็นผู้เพียบพร้อมด้วยคุณธรรมและจริยธรรมเป็นแบบอย่างที่ดี แก่สังคม นับเป็นบุคคลที่มีเกียรติประวัติและคุณสมบัติเหมาะสม สมควรได้รับ พระราชทานปริญญา วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชา พืชศาสตร์ เพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป

หมายเหตุ: ข้อมูลจากหนังสือพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ครั้งที่ 34 อาทิตย์ที่ 26 กุมภาพันธ์ 2555