พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี)
ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ประยุกต์
พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) เปรียญธรรม 9 ประโยค (ป.ธ. 9) สำนักวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม ราชวรวิหาร สำเร็จการศึกษาระดับ ปริญญาตรี ศึกษาศาสตรบัณฑิต (ศษ.บ.) จากมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช เมื่อพุทธศักราช 2543 และสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท พุทธศาสตรมหาบัณฑิต (พธ.ม.) จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เมื่อพุทธศักราช 2546
พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) คือ “รตนปัญญาภิกขุ” ผู้สร้างคุณูปการอันยิ่งใหญ่แก่สังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวงวิชาการด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ซึ่งแนวทางการสื่อสารธรรมะแสดงถึงความคิดสร้างสรรค์ และมีความทันสมัย ทำให้ผู้รับสารสามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิตได้ อย่างชัดเจนเป็นรูปธรรม เนื่องจากความรู้ความสามารถด้านการใช้สำนวนโวหารที่เป็นเลิศ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สำนวนโวหารในการอธิบายความที่ชัดเจน และเข้าใจง่าย รวมทั้งมีการยกตัวอย่างประกอบคำอธิบาย ซึ่งเป็นเรื่องราวข้อเท็จ จริงและมีการเปรียบเทียบเพื่อให้พินิจพิจารณา ดังจะเห็นได้จากตัวอย่างผลงาน อาทิ ผลงานนิพนธ์ในรูปแบบหนังสือฉบับภาษาไทย ซึ่งมีจำนวนมากกว่า 50 เล่ม และหนังสือฉบับภาษาไทยหลายเล่มได้รับการแปลเป็นภาษาต่างประเทศ ทั้งภาษาอังกฤษ ภาษาจีน ภาษาสเปน ภาษาฝรั่งเศส ภาษาญี่ปุ่นและภาษา ของประเทศศรีลังกา ตัวอย่าง เรื่อง “ธรรมะหลับสบาย ธรรมะทอรัก ธรรมะ รับอรุณ ธรรมะราตรี สบตากับความตายและธรรมะสบายใจ” นอกเหนือ จากผลงานนิพนธ์รูปแบบหนังสือแล้ว ยังมีบทความเชิงวิชาการและบทความทั่วไป ที่เผยแพร่ทางหนังสือพิมพ์ นิตยสารและวารสารอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ยังเป็นวิทยากรบรรยายธรรมะให้แก่สถาบันและองค์กรของภาครัฐและเอกชน ทั้งในและนอกประเทศ และเป็นวิทยากรประจำรายการโทรทัศน์หลายรายการ อาทิ รายการธรรมะติดปีก มหัศจรรย์แห่งปัญญา เมืองไทยวาไรตี้ พุทธประทีป รอยธรรม ธรรมาภิวัฒน์และธรรมาหากิน เป็นต้น
นอกจากนี้ ในด้านการปฏิบัติหน้าที่พิเศษ พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) ดำรงตำแหน่งอนุกรรมการทูตสันติภาพฝ่ายศาสนสัมพันธ์ โครงการทูตสันติภาพของสหพันธ์นานาชาติและศาสนา เพื่อสันติภาพโลก และดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาคณะกรรมการส่งเสริมการอ่าน เพื่อสร้างสังคม แห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตของกระทรวงศึกษาธิการ นอกจากนี้ ยังเป็น อาจารย์พิเศษของสถาบันการศึกษาหลายแห่ง อาทิ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย สถาบันพระปกเกล้า วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร โรงเรียนเตรียมนายร้อยตำรวจสามพราน โรงเรียนเตรียมทหาร
นอกจากการเป็น “รตนปัญญาภิกขุ” ที่มีผลงานทางวิชาการอันเป็นที่ ยอมรับทั้งในประเทศและต่างประเทศ พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) ยังเป็น “พุทธเศรษฐศาสตร์ภิกขุ” ที่มีวิสัยทัศน์ในการพัฒนาสังคมไทย ดังจะเห็นได้จาก ผลงานนิพนธ์ทุกเล่มล้วนแสดงธรรมะที่เน้นให้ทุกคนเข้าใจ เรื่อง “ชีวิตที่งดงาม และยังยืน” ตัวอย่างธรรมะเพื่อการดำเนินชีวิตตามทางสายกลางหรือที่เรียกว่า มัชฌิมาปฏิปทาซึ่งเป็นการดำเนินชีวิตที่มีความพอดี ซึ่งความพอดีในที่นี้ เป็นจุดสำคัญที่คุณภาพชีวิตบรรจบกับความพึงพอใจ อันจะก่อให้เกิดดุลยภาพ แห่งชีวิต คือ เป็นชีวิตที่พอดีพอเพียง พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว. วชิรเมธี) แสดงธรรมะให้บุคคลพยายาม “เปลี่ยนทรัพย์ให้เป็นบุญและเปลี่ยนทุน ให้เป็นธรรม” เพราะสิ่งที่มีคุณค่าสูงส่งยิ่งกว่า “ทรัพย์” คือ ชีวิตที่ดี ซึ่งการมีชีวิตที่ดี ในที่นี้หมายถึง การมีคุณภาพชีวิตและมีความเข้าใจในชีวิตและโลก อย่างถ่องแท้ จากธรรมะดังกล่าว มีตัวอย่างผลงานที่ประจักษ์และเป็นที่ยอมรับ อาทิ การจัดตั้งโรงเรียนชาวนาพุทธเศรษฐศาสตร์หรือมีชื่อว่า มหาวิชชาลัย พุทธเศรษฐศาสตร์ ไร่เชิญตะวัน ซึ่งตั้งอยู่ที่ตำบลห้วยสัก อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย โรงเรียนชาวนาพุทธเศรษฐศาสตร์แห่งนี้มุ่งให้ความรู้ เรื่อง “เกษตรอินทรีย์” เน้นการทำนาโดยไม่ใช้สารเคมี มีการบำรุงดินโดยใช้ วัตถุดิบธรรมชาติ เป็นแนวคิดบูรณาการธรรมะในพระพุทธศาสนากับ เกษตรกรรมธรรมชาติ ท่านใช้หลักพุทธธรรมกับการศึกษามีการเปิดหลักสูตรอบรมเพื่อเป็นชาวนาชั้นเลิศ ทั้งหลักสูตรระยะสั้นและพุทธเศรษฐศาสตร์ หลักสูตร 1 ปี โดยโรงเรียนแห่งนี้มีวิทยากรให้ความรู้และมีการปฏิบัติจริง คือ ปราชญ์ชาวบ้าน นักวิชาการเกษตรและคณะอาจารย์ รวมทั้งนักวิจัยจาก มหาวิทยาลัยแม่โจ้
จากผลงานวิชาการดังกล่าวข้างต้น ทำให้ได้รับรางวัลและการยกย่อง จากสถาบันและองค์กรหลายแห่ง อาทิ พุทธศักราช 2558 รางวัล “ผู้มีผลงาน ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาดีเด่น” จากมูลนิธิศาสตราจารย์พิเศษ จำนงค์ ทองประเสริฐ ราชบัณฑิต และได้รับยกย่องให้เป็น “ทูตสันติภาพโลก” จากสภาศาสนาเพื่อ สันติภาพโลก พุทธศักราช 2549 รางวัล “The Great Dharma Putta Award” (พระธรรมทูตผู้มีผลงานดีเด่นระดับโลก) จากรัฐบาลและคณะสงฆ์แห่งประเทศ ศรีลังกา และองค์กร WBSY (World Buddhist Sangha Youth) พุทธศักราช 2550 รางวัล BUCA HONORARY AWARDS จากคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ รางวัล “รตนปัญญา” (Gem of Wisdom Award) จากคณะสงฆ์และประชาชน จังหวัดเชียงราย รางวัล “เสาเสมาธรรมจักรทองคำ” จากสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี รางวัล “นักเขียนบทความดีเด่น ประจำปี 2551” จากมูลนิธิ ม.ร.ว. อายุมงคล โสณกุล รางวัลกิตติคุณสัมพันธ์ “สังข์เงิน” จากสมาคมนักประชาสัมพันธ์แห่งประเทศไทย รางวัล “บุคคลต้นแบบ คนดีศรีแผ่นดิน ปี 2551” จากกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง ของมนุษย์ และรางวัล “พุทธคุณูปการรัชตเกียรติคุณ” จากคณะกรรมาธิการ การศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรมสภาผู้แทนราษฎร
โดยที่ พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) เป็นพระภิกษุที่มีความรู้ ความสามารถในด้านวิชาการและสามารถบูรณาการหลักพุทธรรม เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตแก่ประชาชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ รวมทั้งการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแนวทางและรูปแบบที่สร้างสรรค์ ผลงาน ทั้งหลายเป็นที่ประจักษ์แก่สังคม อันอำนวยประโยชน์ทั้งในระดับปัจเจกบุคคลและสังคม นับเป็นผู้ที่มีเกียรติประวัติและคุณสมบัติเหมาะสมอย่างยิ่ง สมควรได้รับพระราชทานปริญญา ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ประยุกต์ เพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป
หมายเหตุ: ข้อมูลจากหนังสือพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ครั้งที่ 37 วันที่ 19-20 กุมภาพันธ์ 2558