นายแปลก เดชะบุญ สําเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิชาพืชไร่ จากสถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ (แม่โจ้รุ่นที่ 34) และสําเร็จการศึกษาประสบการณ์วิชาชีพชั้นสูง สาขาพืชกรรม จากวิทยาลัยเกษตรกรรม แม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่
ด้านการทํางาน นายแปลก เดชะบุญ ได้เคยดํารงตําแหน่งเจ้าหน้าที่ส่งเสริมเกษตร บริษัทไทยฟาร์มมิ่ง จํากัด เป็นอาจารย์ประจําวิทยาลัยเกษตรกรรมเชียงราย และดํารงตําแหน่งผู้ช่วยผู้อํานวยการวิทยาลัยเกษตรกรรมเชียงราย ปัจจุบัน นายแปลก เดชะบุญ ได้ดําเนินกิจการ “สวนบ้านนาหลังคาแดง” ที่อําเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย
นายแปลก เดชะบุญ ได้ปฏิบัติหน้าที่อันควรได้รับการยกย่องให้เป็นศิษย์เก่าดีเด่น คือ การนําหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในภาคปฏิบัติจนประสบความสําเร็จ โดยการก่อตั้ง “สวนบ้านนาหลังคาแดง” เพื่อใช้เป็นแหล่งศึกษาดูงาน เป็นแหล่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านวิถีชีวิต วัฒนธรรมล้านนาและการเกษตร ซึ่งเปิดเป็นศูนย์การเรียนรู้เพื่อชุมชน ซึ่งได้รับความสนใจจากโรงเรียนและองค์กรต่างๆ ทั่วประเทศ มาศึกษาดูงานและเยี่ยมชมหรือฝึกอบรม โดยนายแปลก เดชะบุญอุทิศตนเป็นวิทยากร ให้ความรู้แก่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมดูงานด้านเศรษฐกิจพอเพียงโดยไม่คิดค่าตอบแทน นอกจาก นี้ยังมีผลงานด้านอาชีพซึ่งแสดงถึงความสําเร็จอันเป็นแบบอย่างที่ดี คือการนําแนวคิดแบบวิถีเกษตรพอเพียงมาประยุกต์ใช้ ทําให้พื้นที่แห้งแล้งเปลี่ยนมาเป็นแปลงเกษตรแบบผสมผสาน จนกลายเป็นแหล่งที่มั่นคงทางด้านอาหาร อีกทั้งได้รวบรวมเพาะพันธุ์ พืชและสัตว์ โดยเฉพาะพันธุ์พืชไม่ต่ำกว่า 300 ชนิด มีการเลี้ยงสัตว์และการปลูกพืช เพื่อใช้เป็นอาหารในชีวิตประจําวันการทําปุ๋ยหมักชีวภาพจากมูลสัตว์ขยะธรรมชาติ จากเศษพืชผักผลไม้ เศษอาหาร ฯลฯ การเลี้ยงผึ้งแบบปลอดสารพิษและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การยึดหลักแบบพึ่งพาอาศัยกันและกันระหว่างพืชกับสัตว์ โดยใช้ต้นทุนน้อยในการผลิตหรือเรียกว่า “การเกษตรเชิงนิเวศวิทยา”
โดยที่ นายแปลก เดชะบุญ เป็นผู้ประสบความสําเร็จในหน้าที่การงาน และสร้างผลงานเผยแพร่ประโยชน์แก่สาธารณชน อีกทั้งได้อุทิศตนเป็นวิทยากรให้ความรู้ สําหรับศึกษาดูงานแก่ชุมชน เยาวชน โรงเรียนและองค์กรต่างๆ ทั่วประเทศ ซึ่งเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ศิษย์เก่าและคนทั่วไป จึงนับว่าเป็นบุคคลที่มีเกียรติประวัติ และคุณสมบัติเหมาะสม สมควรได้รับการสดุดีเกียรติคุณให้เป็นศิษย์เก่าดีเด่น