รางวัลผลงานวิจัยดีเด่น การสัมมนาวิชาการ กลุ่มศูนย์วิจัยข้าวภาคเหนือตอนบน และภาคเหนือตอนล่าง ประจำปี 2555 เรื่อง การปรับปรุงพันธุ์ข้าวเหนียวสายพันธุ์แม่โจ้ 2 จากข้าวเจ้าหอมพันธุ์ปทุมธานี 1 ด้วยวิธีผสมกลับ และใช้โมเลกุลเครื่องหมายช่วยในการคัดเลือก
หน่วยงานเจ้าของรางวัล: สำนักวิจัย และพัฒนาข้าว กรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
เนื่องจากยังไม่มีพันธุ์ข้าวเหนียวที่มีคุณลักษณะที่มีกลิ่นหอม ต้นเตี้ย ไม่ไวต่อช่วงแสง ที่สามารถปลูกได้ทุกฤดูได้อย่างครบถ้วน แต่พันธุ์ข้าวเจ้า ต้นเตี้ย ไม่ไวต่อช่วงแสง มีจำนวนมาก จึงเกิดแนวคิดว่าน่าจะเปลี่ยนข้าวเจ้าพันธุ์ดีที่มีอยู่มากมายและเป็นข้าวที่ไม่ไวต่อช่วงแสงต้นเตี้ย รวมทั้งต้านทานต่อโรคและแมลงต่าง ๆ มาปรับปรุงให้เป็นข้าวเหนียวได้ เพื่อให้ข้าวเหนียวมีคุณลักษณะเหมือนกับข้าวจ้าวพันธุ์ดีโดยในช่วงปี 2547-2552 เป็นช่วงเวลาที่ใช้ความรู้ทางพันธุศาสตร์โมเลกุลมาประยุกต์เข้ากับการปรับปรุงพันธุ์แบบดั้งเดิม ในขณะนั้นการปรับปรุงพันธุ์โดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลมาช่วยในการคัดเลือกยังไม่แพร่หลาย ขั้นแรกของการปรับปรุงพันธุ์เกิดจากข้อสงสัยแล้วค่อยทดลอง จึงเกิดแนวความคิดปรับปรุงพันธุ์ข้าวเจ้าพันธุ์ดีที่เป็นข้าวเจ้าหอม ต้นเตี้ย ไม่ไวต่อช่วงแสง คือ ข้าวเจ้าพันธุ์ปทุมธานี 1 ให้เป็นข้าวเหนียวโดยใช้วิธีผสมกลับโดยใช้เครื่องหมายโมเลกุลช่วยในการคัดเลือก จนสามารถปรับปรุงพันธุ์ข้าวเหนียวได้สำเร็จ กระทั่งปี 2553 จึงนำจัดแสดงในงานประชุมข้าวแห่งชาติ ครั้งปฐมฤกษ์ มีนักวิชาการที่ทำวิจัยเรื่องข้าวให้ความสนใจ และสอบถามกันอย่างมากมาย ต่อจากนั้นในปี 2554 ศ.ประดิษฐ์ พงศ์ทองคำ…
