ชื่อท้องถิ่น (บ้านห้วยผักกูด) เส่ซูควา (ตัวเมีย)
เส่ซูควา เป็นพืชและเป็นสมุนไพรท้องถิ่นชั้นดี เป็นพืชยืนต้นขนาดเล็ก มีลักษณะทางกายภาพ มีลำต้นตรง มีกิ่งห่าง ลำต้นมีสีครีมปนแดง มีใบกว้างสีเขียวเข้ม มักขึ้นตามภูมิศาสตร์ และสภาพอากาศที่มีความชื้นสูง เช่น ป่าต้นน้ำ ป่าดิบชื้น หรือบริเวณลำห้วยที่มีน้ำไหลผ่านตลอดทั้งปี
เส่ซูควา ได้รับความนิยมอย่างมากและมีชื่อเสียงในท้องถิ่น จนได้รับการขนานนามว่า “ติ๊สี่พะโดะ” ซึ่งแปลว่า “ยาหลวง” เนื่องจากมีสรรพคุณทางยาที่หลากหลาย ใช้ได้ผลดีและรวดเร็ว สามารถรักษาได้ทั้งคนและสัตว์ โดยเฉพาะรักษาช้างที่ทำกันมายาวนาน รสชาติขม เป็นยาสมุนไพรที่รักษาแผลได้ทุกชนิด ทั้งภายในและภายนอกที่เกิดจากอุบัติเหตุต่าง ๆ หรือการกระทบกระเทือนรุนแรง โดยวิธีการใช้ส่วนรากของพืชนำมาต้มน้ำเพื่อดื่ม หรือนวดประคบบริเวณที่เป็นแผลใช้ต่อเนื่องจนกว่าจะหาย แล้วหยุดใช้ยา
สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ทางช่อง Youtube Maejo University Archives เรื่อง Local Discovery: Wild Herb Harvest Tour เก็บสมุนไพรป่าตามวิถีชาวปกาเกอะญอ
ผู้ให้ข้อมูล : จอแนะ นันทวิเชียรฤทธิ์ (ปราชญ์พื้นบ้าน)
ผู้เก็บข้อมูล : ณรงณ์ ณรงค์ชัยปัญญา