แมลง (Insect) ถือกำเนิิดมาในิโลกก่อนสัตว์อื่น ๆ นับเป็นเวลาล้านล้านปี สามารถปรับตัวตามสภาพแวดล้อม และขยายพันธุ์์ได้รวดเร็วมาก แมลงเป็นสัตว์ที่มีลักษณะเป็นข้อปล้อง ที่มีปริมาณมากที่สุดในโลก ปัจจุบันมีประมาณ 850,000 ชนิด ในจำนวนนี้ เป็นแมลงกว่า 300,000 ชนิด ที่่มนุษย์รู้จักนำมาใช้ประโยชน์ในชิวต ประจำวันมานานแล้วเช่น การบริโภค การใช้แมลงเป็นตัวเบียน (Parasite) และตัวห้ำ (Predators) เพื่อกำจัดศัตรูพืช
การเพาะเลี้ยงจิ้งหรีด และการแปรรูปผลิตภัณฑ์จิ้งหรีดแบบครบวงจร
จิรชัย ยมเกิด
วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
จิ้งหรีดเป็นแมลงที่มีศักยภาพสูงในการเป็นแหล่งโปรตีนทางเลือกสำหรับมนุษย์และสัตว์ ด้วยคุณค่าทางโภชนาการที่สูง ประกอบด้วยโปรตีน 12.9% ไขมัน 5.5% แคลเซียม 758 มิลลิกรัม/กิโลกรัม และธาตุเหล็ก 95 มิลลิกรัม/กิโลกรัม จิ้งหรีดจึงได้รับความสนใจอย่างมากในการพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร
ชีววิทยาและการเพาะเลี้ยง
จิ้งหรีดที่นิยมเลี้ยงในประเทศไทยมี 4 ชนิดหลัก ได้แก่ จิ้งหรีดทองดำ ทองแดง ทองแดงลาย และจิ้งโกร่ง โดยมีวงจรชีวิตประมาณ 45-50 วัน จากไข่จนถึงตัวเต็มวัย การเพาะเลี้ยงจิ้งหรีดให้ประสบความสำเร็จต้องคำนึงถึงปัจจัยสำคัญหลายประการ เช่น:
1. สภาพแวดล้อม: อุณหภูมิที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 25-30°C มีร่มเงา และความชื้นพอเหมาะ
2. โรงเรือน: ควรมีการระบายอากาศที่ดี ป้องกันศัตรูธรรมชาติได้
3. อาหารและน้ำ: ให้อาหารที่มีโปรตีนสูงและน้ำสะอาดอย่างเพียงพอ
4. การจัดการ: ทำความสะอาดบ่อเลี้ยงสม่ำเสมอ และควบคุมความหนาแน่นของประชากร
การแปรรูปผลิตภัณฑ์
การแปรรูปจิ้งหรีดเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ช่วยเพิ่มมูลค่าและทำให้ผู้บริโภคยอมรับได้มากขึ้น ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ เช่น จิ้งหรีดทอด โปรตีนจิ้งหรีด ผงโรยอาหาร และข้าวเกรียบจิ้งหรีด
ขั้นตอนการทำข้าวเกรียบจิ้งหรีด:
1. ผสมแป้งและเครื่องปรุงกับจิ้งหรีดบดละเอียด
2. นวดและปั้นเป็นแท่ง
3. นึ่งให้สุก
4. หั่นเป็นแผ่นบางและตากแห้ง
5. ทอดให้พองกรอบ
บทสรุป
การเพาะเลี้ยงและแปรรูปจิ้งหรีดเป็นธุรกิจที่มีแนวโน้มเติบโตในอนาคต เนื่องจากเป็นแหล่งโปรตีนทางเลือกที่ยั่งยืนและมีคุณค่าทางโภชนาการสูง อย่างไรก็ตาม การประสบความสำเร็จในธุรกิจนี้ต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจในการจัดการฟาร์ม การควบคุมคุณภาพ และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ตอบสนองความต้องการของตลาด
เอกสารฉบับเต็ม : การเพาะเลี้ยงจิ้งหรีด https://kb.mju.ac.th/assets/img/articleFile/25661214917faef141c74010ae9b1e28d41ec4b0.pdf
ผู้ติดต่อ: จิรชัย ยมเกิด วิทยาลัยนานาชาติ สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้
จิรชัย ยมเกิด วิทยาลัยนานาชาติ สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้
สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้
2566
เชียงใหม่