องค์ความรู้ด้านศิลปวัฒนธรรม
-
บทบาทหน้าที่ของสื่อพื้นบ้านล้านนาต่อการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ
Element Value Title บทบาทหน้าที่ของสื่อพื้นบ้านล้านนาต่อการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ Alternative Role of Lanna Folk Media Towards Well-being Promotion of The Elderly Creator อ.สุรชัย ศรีณรจันทร์, ผศ.ดร.อิทธิพงษ์ ทองศรีเกตุ และ ผศ.ดร.จิรวัฒน์ รักชาติ Subject สื่อพื้นบ้านล้านนา, สุขภาวะผู้สูงอายุ, วัฒนธรรมล้านนา, ความเชื่อพื้นบ้าน, การสื่อสารวัฒนธรรม Description งานวิจัยนี้ศึกษาบทบาทของสื่อพื้นบ้านล้านนาในฐานะกลไกทางวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลต่อการดำรงชีวิตของผู้สูงอายุในภาคเหนือของไทย โดยสื่อพื้นบ้านล้านนาถูกใช้ในการถ่ายทอดความเชื่อ ประเพณี และแบบแผนการดำเนินชีวิต เช่น การอยู่ดีมีอายุยืน การหายจากโรคภัย การดำเนินชีวิตร่วมกับธรรมชาติ และการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคนกับคน คนกับธรรมชาติ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ งานวิจัยเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง 110 กลุ่ม ใน 8 จังหวัดภาคเหนือ ผลการวิจัยชี้ว่าสื่อพื้นบ้านล้านนามีบทบาทต่อสุขภาวะผู้สูงอายุทั้ง 4 มิติ ได้แก่ กาย จิตใจ สังคม…
-
เครื่องประกอบพิธีกรรมสืบชะตา: การสื่อความหมายเชิงอุดมคติของคนล้านนา
Element Value Title เครื่องประกอบพิธีกรรมสืบชะตา: การสื่อความหมายเชิงอุดมคติของคนล้านนา Alternative The Relationship between the Equipment Used in the Ritual of “Lanna Renewal to Destiny” and Ideological Interpretation Creator ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ชยุตภัฎ คำมูล Subject พิธีกรรมล้านนา, สืบชะตา, เครื่องประกอบพิธีกรรม, ความเชื่อท้องถิ่น, ความหมายเชิงสัญลักษณ์, อุดมคติล้านนา, มรดกวัฒนธรรม Description งานวิจัยนี้ศึกษาความหมายเชิงอุดมคติของเครื่องประกอบพิธีกรรมสืบชะตาในล้านนา โดยเน้นการถอดรหัสสัญลักษณ์ของวัตถุพิธีกรรมกว่า 30 ชิ้น ซึ่งเมื่อประกอบรวมกันจะกลายเป็น “โขงชะตา” หรือโครงสร้างแทนองค์รวมของพิธี พบว่าแต่ละชิ้นมีนัยความหมายเชิงอุดมคติที่เกี่ยวข้องกับอายุยืน ความเจริญรุ่งเรือง การเอาชนะเคราะห์ และการอธิษฐาน โดยเฉพาะผู้ทำพิธีที่เรียกว่า “พ่อจารย์” มีบทบาทสำคัญในการถ่ายทอดความรู้และความหมายของเครื่องพิธีเหล่านี้ งานวิจัยเสนอให้มีการถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องชื่อเรียก ความหมาย และหน้าที่ของเครื่องพิธีเหล่านี้ในระดับชุมชน เพื่อส่งเสริมการเข้าใจพิธีกรรมล้านนาอย่างลึกซึ้ง และคงไว้ซึ่งมรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นล้านนา…
-
การพัฒนาจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยนวัตกรรมท้องถิ่น
Element Value Title การพัฒนาจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยนวัตกรรมท้องถิ่น Alternative Development of Experiential Gastronomy Tourism Destination in Chiang Mai through Local Innovation Creator อาจารย์ ดร.นัททีนี บุญไพฑูรย์สาส์นถิ่น Subject การท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์, การท่องเที่ยวเชิงอาหาร, นวัตกรรมท้องถิ่น, เชียงใหม่, หมู่บ้านท่องเที่ยว, การสร้างแบรนด์ท้องถิ่น Description งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาแนวทางการสร้างแบรนด์จุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารในจังหวัดเชียงใหม่ ผ่านการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่ ได้แก่ บ้านปางไม้ควาย ต.ป่าเป้า อ.แม่แตง, บ้านดอนเจียง ต.ทุ่งต้อม อ.สันป่าตอง, และบ้านสันต้นป๋วย ต.ทุ่งสะโตก อ.สันป่าตอง โดยวิเคราะห์จุดแข็งของอาหารพื้นถิ่น ผักพื้นบ้าน และกระบวนการจัดกิจกรรมในพื้นที่ เช่น outdoor dining, food and health experience และ organic food โดยเน้นการใช้พืชท้องถิ่นสื่อความหมาย…
-
คูน้ำคันดินเวียงท่ากาน: ภูมิปัญญาการจัดการน้ำในสมัยล้านนา
Element Value Title คูน้ำคันดินเวียงท่ากาน: ภูมิปัญญาการจัดการน้ำในสมัยล้านนา Alternative Moat and Mud-Rampart of Wiang Tha Kan: Water Management Wisdom in The Lanna Period Creator ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เมธี เมราสิทธิ์ สุขสำเร็จ Subject คูน้ำเวียงท่ากาน, คันดินล้านนา, ระบบชลประทานโบราณ, เมืองโบราณล้านนา, ภูมิปัญญาการจัดการน้ำ Description บทความวิจัยนี้ศึกษาความสำคัญของคูน้ำและคันดินเวียงท่ากาน ในพื้นที่อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อทำความเข้าใจถึงรูปแบบการจัดการน้ำในเมืองโบราณสมัยล้านนา โดยเน้นการวิเคราะห์หลักฐานทางโบราณคดีร่วมกับลักษณะภูมิศาสตร์ของพื้นที่ ผลการวิจัยพบว่าคูน้ำคันดินในเวียงท่ากานน่าจะสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 20 มีหน้าที่สำคัญในการควบคุมน้ำ ป้องกันอุทกภัย และกำหนดเขตแดนของเมือง โดยมีลักษณะการสร้างเป็นแนวคูน้ำหลายชั้นล้อมรอบตัวเวียง แสดงถึงการวางผังเมืองแบบเวียงโบราณ การศึกษาเชิงบูรณาการนี้สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวล้านนาในการจัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถนำไปต่อยอดในการอนุรักษ์และพัฒนาเมืองโบราณในปัจจุบันได้อย่างเหมาะสม Publisher คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ Contributor โครงการผลงานวิชาการคณาจารย์ นักวิจัย ฉลองครบรอบ 20 ปี…
-
การบูรณาการโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยการรำวงย้อนยุคกับการฟ้อนเจิง เพื่อพัฒนาสมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับสุขภาพของผู้สูงอายุ
Element Value Title การบูรณาการโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยการรำวงย้อนยุคกับการฟ้อนเจิงเพื่อพัฒนาสมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับสุขภาพของผู้สูงอายุ Alternative Integrated Exercise Programme with the Use of Ramwong Yon Yuk and Fon Choeng for Improvement of Health-Related Physical Fitness of the Elderly Creator ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชนาพร ขันธบุตร Subject ผู้สูงอายุ, การออกกำลังกาย, รำวงย้อนยุค, ฟ้อนเจิง, สุขภาพ, สมรรถภาพทางกาย, วัฒนธรรมไทย, การส่งเสริมสุขภาพ, โปรแกรมบูรณาการ Description งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและเปรียบเทียบผลของโปรแกรมการออกกำลังกายที่บูรณาการการรำวงย้อนยุคและการฟ้อนเจิง ในการเสริมสร้างสมรรถภาพทางกายของผู้สูงอายุ โดยใช้กลุ่มตัวอย่างหญิงสูงอายุ 72 คนในอำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและควบคุม ศึกษาผลก่อนและหลังการเข้าร่วมโปรแกรมผ่านการวัดความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ความยืดหยุ่น และความทนทานของระบบหัวใจและหลอดเลือด ผลการวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่ากลุ่มที่เข้าร่วมกิจกรรมมีพัฒนาการทางร่างกายที่ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <…