อาหารสัตว์น้ำ “อินทรีย์” จากวัตถุดิบพื้นบ้าน

อาหารสัตว์น้ำ "อินทรีย์" จากวัตถุดิบพื้นบ้าน

สุดาพร ตงศิริ

คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ

อาหารสัตว์น้ำอินทรีย์จากวัตถุดิบพื้นบ้าน

การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำอินทรีย์เป็นแนวทางการผลิตที่มุ่งเน้นความยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยต่อผู้ผลิตและผู้บริโภค การผลิตอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์จากวัตถุดิบพื้นบ้านเป็นแนวทางหนึ่งในการลดต้นทุนการผลิตและส่งเสริมการใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างมีประสิทธิภาพ

ความสำคัญของอาหารในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

อาหารเป็นปัจจัยสำคัญในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ เนื่องจากมีผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโต สุขภาพ และต้นทุนการผลิต อาหารสัตว์น้ำที่ดีควรประกอบด้วยสารอาหารที่จำเป็น ได้แก่ โปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต วิตามิน และแร่ธาตุ ในสัดส่วนที่เหมาะสมกับชนิดและวัยของสัตว์น้ำ

 มาตรฐานอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์

มาตรฐานอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์มีข้อกำหนดที่สำคัญ ดังนี้:

1. ใช้วัตถุดิบที่ผ่านการรับรองมาตรฐานอินทรีย์ไม่ต่ำกว่า 90% หรือ 60% ในระยะปรับเปลี่ยน
2. ห้ามใช้สัตว์ชนิดเดียวกันเป็นอาหาร
3. วัตถุดิบจากสัตว์น้ำต้องมาจากการประมงยั่งยืน
4. ห้ามใช้สารเคมีและฮอร์โมนในการผลิตอาหาร

วัตถุดิบพื้นบ้านสำหรับอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์

วัตถุดิบพื้นบ้านที่สามารถนำมาใช้ในการผลิตอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์ ได้แก่:

1. ถั่วเหลือง (โปรตีน 38%)
2. ใบกระถิน (โปรตีน 25%)
3. กากมะพร้าว (โปรตีน 3.75%)
4. หอยเชอรี่ (โปรตีน 54-65%)
5. ใบหม่อน (โปรตีน 18-28.8%)
6. ไส้ไก่แห้ง (โปรตีน 17-20%)
7. กากเหลือจากมูลสุกร (โปรตีน 17-20%)
8. หญ้าเนเปียร์ (โปรตีน 12.6%)
9. หญ้าหมัก (โปรตีน 16.9%)

การเลือกใช้วัตถุดิบเหล่านี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับชนิดของสัตว์น้ำ ความพร้อมของวัตถุดิบในท้องถิ่น และต้นทุนการผลิต

การผลิตอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์

การผลิตอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์สามารถทำได้ 2 รูปแบบหลัก คือ:

1. อาหารเม็ดลอย: เหมาะสำหรับสัตว์น้ำที่กินอาหารบริเวณผิวน้ำ
2. อาหารเม็ดจม: เหมาะสำหรับสัตว์น้ำที่กินอาหารใต้น้ำ

ขั้นตอนการผลิตโดยทั่วไปประกอบด้วย การบดวัตถุดิบ การผสม การอัดเม็ด และการทำให้แห้ง โดยต้องควบคุมคุณภาพในทุกขั้นตอนการผลิต

ตัวอย่างสูตรอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์

สูตรอาหารปลานิลอินทรีย์

– ปลาป่น
– กากถั่วเหลือง
– รำ
– ปลายข้าว
– จุลินทรีย์อีเอ็ม
– กากน้ำตาล
– น้ำมันพืช

สูตรอาหารกุ้งต้นทุนต่ำ

– หัวอาหาร
– ปลายข้าว
– ข้าวโพดป่น
– รำ
– กากเหลือจากมูลสุกร
– น้ำมันตับปลา
– น้ำมันปลา
– วิตามิน

การผลิตอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์จากวัตถุดิบพื้นบ้านเป็นแนวทางที่ช่วยลดต้นทุนการผลิต และส่งเสริมการใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม การผลิตต้องคำนึงถึงมาตรฐานอาหารสัตว์น้ำอินทรีย์ และความต้องการทางโภชนาการของสัตว์น้ำแต่ละชนิด เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและปลอดภัยต่อผู้บริโภค

ติดต่อและสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ : https://kb.mju.ac.th/assets/img/articleFile/256612146e8d79dc77374635809e045641ef5e28.pdf

ติดต่อและสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ :ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุดาพร ตงศิริ สังกัด : คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ โทรศัพท์ : 053-875100-2

มหาวิทยาลัยแม่โจ้

2566

ไทย