การผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วแขก
และผักกาดหอมในระบบเกษตรอินทรีย์
การผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วแขก ในระบบเกษตรอินทรีย์
- การเตรียมดิน ใส่ปุ๋ยหมักอัตราส่วน 3 ตัน/ไร่
- การคลุมพลาสติก เพื่อป้องกันวัชพืชและรักษาความชื้น
- การเพาะกล้า เมื่อกล้าอายุ 15-20 วันมีใบจริง 2-3 ใบจึงย้ายปลูก
- การดูแลรักษา
– ใส่ปุ๋ย ช่วงอายุ 7 วัน หลังย้ายปลูกใส่ปุ๋ยปลาผสมหอย อัตราส่วน 1:1 ผสมน้ำ 200 ลิตร อัตรา 250 ml/ต้น
– เมื่ออายุ 15 วันหลังย้ายปลูก ใส่ปุ๋ยปลาผสมหอย อัตราส่วน 2:2 ผสมน้ำ 200 ลิตร อัตรา 250 m/ต้น
– เมื่ออายุ 20 วันหลังย้ายปลูก ใส่ปุ๋ยมูลค้างคาวตราซากุระ หรือปุ๋ยหมักโบกาฉิ อัตราส่วน 2/ไร่
– พ่นสารชีวภาพ สารชีวภาพทุกๆ 7 วัน
– การให้น้ำ ให้น้ำอย่างสม่ําเสมอทุกวัน
- การถอนพันธุ์ปน
– ระยะผลผลิตสด ทําการตรวจสอบพันธุ์ปนเมื่อทานผลผลิตสุดหากพบเจอให้ถอนทิ้ง
– ระยะออกดอก เมื่อพบสีดอกที่ไม่ตรงตามสายพันธุ์ให้ถอนทิ้ง
– ระยะเมล็ด ถ้าสีเมล็ดไม่ตรงตามสายพันธุ์ให้ถอนทิ้ง
- การเก็บเกี่ยว เมื่อถั่วแขกมีลักษณะแก่ซึ่งมีสีฝึกเป็นสีเหลือง ประมาณ 70-80% ของต้น เริ่มทําการ เก็บเกี่ยว
- การลดความชื้น เมื่อเก็บเกี่ยวเรียบร้อยแล้วนําเมล็ดมาลดความชื้นด้วยการตากให้แห้งประมาณ 3-4 แดด ความชื้นเมล็ดอยู่ที่ 10-12%
- การทําความสะอาด
– นําเมล็ดมาตีเอาเปลือกออกพร้อมทั้งร่อนเอากากออก จากนั้นนําไปเป่าโดยใช้
– เครื่องเป่าแรงลมให้สะอาดและคัดด้วยมือคนอีกครั้ง - การบรรจง นําเมล็ดบรรจุในซองพลาสติก ปิดผนึกให้แน่น เก็บเข้าห้องควบคุมอุณหภูมิประมาณ 15 องศา
การผลิตเมล็ดพันธุ์ผักกาดหอมในระบบเกษตรอินทรีย์
- การเตรียมดิน ใส่ปุ๋ยหมักอัตราส่วน 3 ตัน/ไร่
- การคลุมพลาสติก เพื่อป้องการวัชพืชและรักษาความชื้น
- การเพาะกล้า เมื่อกล้าอายุ 15-20 วัน มีใบจริง 2-3ใบจึงย้ายปลูก
- การดูแลรักษา
– ใส่ปุ๋ย ช่วงอายุ 7 วัน หลังย้ายปลูกใส่ปุ๋ยปลาผสมหอย อัตราส่วน 1:1 ผสมน้ำ 200 ลิตร อัตรา 250 ml/ต้น
– เมื่ออายุ 15 วันหลังย้ายปลูก ใส่ปุ๋ยปลาผสมหอย อัตราส่วน 2.2 ผสมน้ำ 200 ลิตร อัตรา 250 ml/ต้น
– เมื่ออายุ 20 วันหลังย้ายปลูก ใส่ปุ๋ยมูลค้างคาวตราซากุระหรือปุ๋ยหมักโบกาฉิ อัตราส่วน /ไร่
– พ่นสารชีวภาพ สารชีวภาพทุกๆ 7 วัน
– การให้น้ำ ให้น้ำอย่างสม่ําเสมอทุกวัน
- การถอนพันธุ์ปน
– ระยะผลผลิตสด ทําการตรวจสอบพันธุ์ปนเมื่อทานผลผลิตสุดหากพบเจอให้ถอนทิ้ง
– ระยะออกดอก เมื่อพบสีดอกที่ไม่ตรงตามสายพันธุ์ให้ถอนทิ้ง
– ระยะเมล็ด ถ้าสีเมล็ดไม่ตรงตามสายพันธุ์ให้ถอนทิ้ง - การเก็บเกี่ยว เมื่อสลัดบานโดยมีปุยนุ่นสีขาว ประมาณ 70-80% ของต้น ทําการเขย่าเอาเมล็ดออกหรือตัดทั้งต้นจากนั้นเขย่า ลงในถังพลาสติก
- การลดความชื้นเมื่อเก็บเกี่ยวเมล็ดแล้วนํามาลดความชื้นด้วยการตากให้แห้งประมาณ 3-4 แดด ความชื้นเมล็ดอยู่ที่ 10-12%
- การทําความสะอาด นําเมล็ดมาร่อนเอาปุยนุ่นออก จากนั้นนําไปเป่าโดยใช้เครื่องเป่าแรงลมให้สะอาดและคัดด้วยมือคนอีกครั้ง
- การบรรจุ นําเมล็ดบรรจุในซองพลาสติก ปิดผนึกให้แน่น เก็บเข้าห้องควบคุมอุณหภูมิประมาณ 15 องศา
Author : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ฉันทนา วิชรัตน์ คณะผลิตกรรมการเกษตร
แหล่งที่มา : http://www.organic.mju.ac.th และ http://researchex.rae.mju.ac.th/agikl/
VDO : https://youtu.be/zU4dyM5Hj98
Illustration : https://unsplash.com