“เห็ดถอบ” ภาษาเหนือหรือเรียกกันอีกชื่อว่า เห็ดเผาะ เป็นเห็ดพื้นบ้านที่จะออกในช่วงฤดูฝน โดยเฉพาะในเขตภาคเหนือและภาคอีสาน มีรูปร่างกลม หรือรี เนื้อสัมผัสกรุบกรอบ มีรสชาติดี และสามารถนำมาทำอาหารได้หลากหลายเมนู ราคาค่อนข้างสูง และหายาก เห็ดถอบหรือเห็ดเผาะ เป็นเห็ดราชั้นสูงที่อาศัยเจริญเติบโตและการสังเคราะห์แสงจากรากพืช ที่พบในประเทศไทยส่วนใหญ่เป็น เห็ดถอบหนัง และ เห็ดถอบฝ้าย ส่วนใหญ่พบในป่าเต็งรัง และป่าสนเขา เกิดในดินที่เป็นดินเหนียวปนดินแดง ซึ่งปกติมักจะออกในบริเวณโคนต้นยาง
เห็ดถอบเป็นเห็ดที่ชาวล้านนานิยมรับประทาน มีหลายตำรับอาหารที่ใช้เห็ดถอบเป็นส่วนผสม เช่น คั่วเห็ดเผาะ ต้มเห็ดเผาะกับน้ำพริกข่า แกงเห็ดเผาะ ห่อนึ่งเห็ดเผาะ ควรเลือกเห็ดอ่อน ผ่าดูด้านในจะเป็นสีขาว
ขั้นตอนการเตรียมเห็ด
ปกติเห็ดที่ได้มา จะมีดินติดอยู่จำนวนมากถ้าเป็นดินทรายจะล้างออกง่าย แต่ถ้าเป็นดินเหนียวจะล้างออกค่อนข้างยาก ต้องล้างน้ำหลาย ๆ น้ำ จนเห็ดสะอาด แล้วนำมาซอยให้ละเอียด การซอยทำให้เครื่องปรุงซึมเข้าไปในเห็ดได้ดี
เครื่องปรุง
เห็ดถอบ (เห็ดเผาะ) 1 ลิตร
พริกแห้ง 5-7 เม็ด
หอมแดง 7-8 หัว
กระเทียม (หอมขาว) 10 กลีบ
กะปิ 1 ช้อน
ใบมะกรูด หรือยอดมะขาม 1 กำมือ
โขลกพริกแกง โดยใส่พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม โขลกรวมกันให้ละเอียด แล้วใส่กะปิ โขลกทุกอย่างให้เข้ากันดี เสร็จแล้ว ตั้งกะทะ ใส่น้ำมันพืชเล็กน้อย นำพริกแกงที่โขลกเสร็จแล้วลงไปผัดให้หอม แล้วนำเห็ดถอบ (เห็ดเผาะ) ที่ซอยแล้ว ลงไปผัด เติมน้ำเล็กน้อย ปิดฝา รอให้เห็ดสุก จากนั้นปรุงรส ด้วยน้ำปลาและผงปรุงรส ชิมตามใจชอบ ใส่ใบมะกรูดหรือยอดมะขาม เป็นอันเสร็จพร้อมเสิร์ฟ
Auther: Yaowapa Khueankham Photograph: Yaowapa Khueankham Proof Reading: Benjarat Supaudomlerk