ฟ้อนดาบ ฟ้อนเจิง และศาสตราวุธล้านนา: มรดกภูมิปัญญาศิลปะการต่อสู้แห่งล้านนา

ฟ้อนดาบและฟ้อนเจิง เป็นการแสดงที่สะท้อนถึงความกล้าหาญและความแข็งแกร่งของชาวล้านนาในอดีต โดยเป็นศิลปะที่พัฒนามาจากศิลปะการต่อสู้และการป้องกันตัว ซึ่งเกี่ยวข้องโดยตรงกับศาสตราวุธล้านนา

          ฟ้อนดาบล้านนา

1. เป็นการร่ายรำที่ใช้ดาบล้านนาเป็นอุปกรณ์หลัก
2. ผู้แสดงมักเป็นชายหนุ่มที่มีความชำนาญในการใช้อาวุธ
3. ใช้ท่ารำที่สง่างาม แข็งแกร่ง และมีจังหวะที่เร้าใจ
4. ประกอบด้วยดนตรีพื้นเมือง เช่น กลองปูจา ปี่แน

ฟ้อนเจิง

1. มีลักษณะคล้ายกับศิลปะการต่อสู้ ใช้ท่วงท่าที่รวดเร็วและดุดัน
2. ใช้อาวุธหลากหลาย เช่น กระบอง ไม้ศอก มีดสั้น
3. เป็นการแสดงแบบคู่ต่อสู้ที่เน้นท่าปะทะและการหลบหลีก
4. มักแสดงร่วมกับดนตรีที่มีจังหวะเร่งเร้า เช่น กลองสะบัดชัย

ศาสตราวุธล้านนา

อาวุธที่ใช้ในฟ้อนดาบและฟ้อนเจิงมีความสำคัญในการแสดงและสะท้อนถึงวิถีชีวิตของนักรบล้านนา ได้แก่

ดาบล้านนา – อาวุธหลักที่ใช้ในฟ้อนดาบและการต่อสู้

กระบองและไม้ศอก – ใช้สำหรับฝึกฝนศิลปะป้องกันตัว

หอกและง้าว – อาวุธที่ใช้ในการรบจริงในอดีต

ฟ้อนดาบและฟ้อนเจิงเป็นมากกว่าศิลปะการแสดง แต่เป็นมรดกภูมิปัญญาที่สะท้อนถึงความเป็นนักรบล้านนาในอดีต ทั้งยังเป็นศิลปะที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และเผยแพร่ให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และภาคภูมิใจ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นหนึ่งในศูนย์กลางสำคัญที่ยังคงรักษาศิลปะแขนงนี้ไว้ และมีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่วัฒนธรรมล้านนาให้คงอยู่สืบไป

แหล่งที่มา : พรชัย ตุ้ยดง ปราชญ์ด้านการฟ้อนดาบ ฟ้อนเจิงและประกอบศาสตราวุธ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่. สัมภาษณ์.