Tag: ปราชญ์อำเภอสันทราย
-
ศุภจิตรา คำราพิช ภูมิปัญญาด้านการทำข้าวแต๋นน้ำแตงโม
ผลงาน การทำข้าวแต๋นน้ำแตงโม รูปแบบผลิตภัณฑ์ข้าวแต๋นขนาดพอดีคำ ข้าวแต๋นรูปหัวใจ ข้าวแต๋น ขนาดทั่วไป แบบราดน้ำอ้อยและแบบไม่ราดน้ำอ้อย และนำเศษข้าวแต๋นที่แตกหักหรือเป็นเม็ดมาทำเป็นข้าวแต๋นอัด ได้ออกรายการทีวีโทรทัศน์ รายการไอเดียทำเงิน ออกอาศทางช่อง ๕ และรายการของเชพโรเจอร์ แวนแดม เชฟระดับมิชชลิน ผู้ชำนาญทางด้านขนมหวานและเบเกอร์รี่ ออกอากาศที่ประเทศเบลเยี่ยม ตอน Roger Van Damme in Thailand รับออกงานสาธิตนอกสถานที่ เช่น คุ้มขันโต๊ก ร้านม่อนฝ้าย แสดงและสาธิตผลิตภัณฑ์ข้าวแต๋นให้นักท่องเที่ยวได้ชมและชิม รวมทั้งยังเป็นสถานที่ที่ให้นักเรียน นักศึกษามาบันทึกถ่ายทำภูมิปัญญาท้องถิ่นการทำข้าวแต๋นอีกด้วย วัสดุเครื่องมือการทำข้าวแต๋น ข้าวเหนียว กข. 6 แตงโม งาดำ น้ำอ้อย น้ำตาลปีบ เกลือ น้ำมัน พิมพ์สำหรับกดข้าวแต๋น เตาอบ กระทะ ขั้นตอนการทำข้าวแต๋นน้ำแตงโม ปั้นแตงโมกรองเอาแต่น้ำแตงโมนำมาผสมกับน้ำตาลปีบและเกลือ แช่ข้าวเหนียว กข.6 1 คืน นำมานึ่งให้สุกราดน้ำแตงโมและผสมเข้ากับงาดำ นำมากดใส่พิมพ์ข้าวแต๋น นำไปอบหรือนำไปตากให้แห้ง ตั้งกระทะใส่น้ำมันแล้วนำไปทอดแล้วนำมาราดด้วยน้ำอ้อย ใส่ถุงบรรจุภัณฑ์ ด้านการอนุรักษ์สืบสานเผยแพร่และการถ่ายทอดองค์ความรู้…
-
รินทอง ธินะ ปราชญ์ล้านนาด้านงานใบตอง ดอกไม้สด
ผลงาน งานใบตอง ดอกไม้สด งานบายศรีบวงสรวง บายศรีพรหม บายศรีเทพ บายศรีปากชาม ขันผูกมือ บายศรีหลัก บายศรีประกอบพิธีต่างๆ มาลัยบ่าวสาว มาลัยข้อพระกร ช่อดอกไม้สด ช่อดอกไม้เงิน ช่อดอกไม้จากใบเตย ปลาตะเพียนใบเตย พานไหว้ครู กระทงรูปทรงต่างๆ กรวยดอกไม้ จัดดอกไม้สดรูปทรงต่างๆ และเครื่องสักการะล้านนา วัสดุอุปกรณ์การทำพานไหว้ครู ใบตองตานี 5 เข็มหมุด ดอกกล้วยไม้ 6 เข็ม ด้าย ดอกบานไม่รู้รวย 7 พาน ดอกพุด 8 โฟมพุ่ม ขั้นตอนวิธีการทำ ทำงานใบตองกลีบคอม้า กลีบผกา กลีบเล็บมือนาง เป็นส่วนประกอบหลักการทาพานไหว้ครู เย็บแบบขอบใบตองกล้วยไม้ชั้นใน ประกอบงานใบตองที่ทาไว้แล้วเข้ากับโฟมพุ่มบานพานปักเข็มหมุดยึดให้แน่น ตกแต่งด้วยดอกกล้วยไม้ให้สวยงาม ร้อยมาลัยคาดพานพุ่มที่ตกแต่งแล้วยึดติดให้แน่น ทำมาลัยตูมด้วยดอกกล้วยไม้เสียตรงยอดพานพุ่ม จะได้พานพุ่มไหว้ครูที่เสร็จเรียบร้อย ด้านการเผยแพร่ อนุรักสืบสานและถ่ายทอดองค์ความรู้ ได้เชิญให้ไปเป็นวิทยากรถ่ายทอดองค์ความรู้ โรงเรียนบ้านบวกเปา โรงเรียนบ้านหัวฝาย กลุ่มผู้สูงอายุภายในหมู่บ้าน เทศบาลตาบลสันทรายหลวง สาธิตการทำงานใบตองและเครื่องสักการะล้านนาแก่ชาวต่างชาติ ให้สัมภาษณ์แก่นักศึกษาปริญญาเอก…
-
แม่ครูบัวจันทร์ นนทวาสี หัตถกรรมเครื่องสักการะล้านนาและการทําข้าวแต๋น
ผลงาน เครื่องสักการะล้านนา หมากสุ่ม หมากเบ็ง ต้นผึ้ง ต้นเทียน ต้นดอก การทำข้าวแต๋น ได้เชิญให้ไปเป็นวิทยากรบรรยายและสถานที่ต่างๆ ทั้งโรงเรียน มหาวิทยาลัยและเทศบาลตำบล จนเป็นที่ยอบรับได้รับรางวัลเกียรติคุณจากหลายหน่วยงาน การทำเครื่องสักการะล้านนา หมากสุ่ม จัดเตรียมต้อมก้อมหรือต้นกล้วยที่มีขนาดพอเหมาะประมาณ 60-80 เซนติเมตรพร้อมทำฐานต้นกล้วย ดัดไม้หรือลวดให้เป็นทรงพุ่ม นำหมากแห้งที่ร้อยเป็นเส้นแล้วมาผูกกับไม้หรือลวดที่ดัดเป็นทรงพุ่ม นำดอกไม้มาประดับตรงฐานของพุ่มหมากสุ่มให้สวยงาม หมากเบ็ง จัดเตรียมต้อมก้อมหรือต้นกล้วยที่มีขนาดพอเหมาะประมาณ 60-80 เซนติเมตรพร้อมทาฐานต้นกล้วย นำใบพลูสองใบมาพับแล้วนำมาไขว้กันเสียบไว้กับไม้เสียบลูกชิ้นพร้อมกับนำผลหมากดิบ จานวน 24 อัน นำไปเสียบกับขันต้อมก้อมหรือต้นกล้วยให้เป็นทรงพุ่ม ใช้ดอกไม้สดประดับตกแต่งฐานต้อมก้อนหรือต้นกล้วยให้สวยงาม ต้นผึ้ง จัดเตรียมต้อมก้อมหรือต้นกล้วยที่มีขนาดพอเหมาะประมาณ 60-80 เซนติเมตรพร้อมทำฐานต้นกล้วย นำขี้ผึ้งที่เป็นแผ่นมาตัดให้เป็นรูปดอกไม้แล้วปักไม้เสียบลูกชิ้นจานวน 24 อัน แล้วนำไปเสียบกับต้อมก้อมหรือต้นกล้วยให้เป็นพุ่ม นำดอกไม้สดมาตกแต่งให้เป็นพุ่มสวยงาม ต้นเทียน จัดเตรียมต้อมก้อมหรือต้นกล้วยที่มีขนาดพอเหมาะประมาณ 50-80 เซนติเมตรพร้อมทาฐานต้นกล้วย นำเทียนสองเล่มมัดตรงสนวนเข้าด้วยกันกับไม้เสียบลูกชิ้น จานวน 24 อัน แล้วนำไปเสียบกับต้อมก้อมหรือต้นกล้วยให้เป็นพุ่ม นำดอกไม้สดมาตกแต่งให้เป็นพุ่มสวยงาม ต้นเทียนดอก จัดเตรียมต้อมก้อมหรือต้นกล้วยที่มีขนาดพอเหมาะประมาณ 60-80 เซนติเมตรพร้อมทำฐานต้นกล้วย นำดอกไม้สดมาตกแต่งเป็นพุ่มให้สวยงาม รางวัลเกียรติคุณ…
-
พรชัย ตุ้ยดง ด้านศิลปะการแสดงฟ้อนดาบ ฟ้อนเจิงและประกอบศาสตราวุธ
ผลงาน ครูสอนฟ้อนเชิง ฟ้อนดาบ และศาสตราวุธต่างๆ การประกอบศาสตราวุธ ดาบ หอก ง้าว ขอช้าง ประธานชมรมรักดาบ จังหวัดเชียงใหม่ ผู้จัดโครงการเสวนาและนิทรรศการ การแสดงศาสตราวุธล้านนา ซึ่งจัดมาแล้วถึง 12 ครั้ง ทั้งในจังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดน่านและจังหวัดพะเยา ผู้จัดโครงการเผาข้าวหลามถามเรื่องดาบ ผู้จัดโครงการร่ายดาบวาดเจิงเพื่อสุขภาพ ผู้จัดโครงการค่ายรักดาบสัญจรปี 53 ณ วัดพญาวัดอำเภอเมือง จังหวัดน่าน แบบเรียนวิชาฟ้อนดาบ ฟ้อนเจิง (ลายสิบสองปันนา) ผลงานวิจัยบทบาทของดาบในสังคมล้านนา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ รวบรวมเอกสารประวัติกลองปูชาล้านนา ในโครงการกลองปูชาคืนสู่วัด สื่อการสอนการตอกลายกระดาษล้านนา เอกสารประกอบการเรียนตีกลองสะบัดชัย เอกสารประกอบการเรียนดนตรีพื้นเมือง การฟ้อนดาบฟ้อนเจิง(ลายสิบสองปันนา) ย่างขุม 12 ฟ้อนท่าลายมือตบมะผาบ 3 ชุด (ท่าแม่หลักขุม 3) ชุดที่ 1 ตบ 4 ครั้ง ประกอบการย่างขุม 3 ต่อชุดที่ 2 ตบ 8 ครั้ง…
-
แม่ครูศุภรัตน์ เกตุบุญเรือง ด้านนาฏศิลป์ (ฟ้อนเล็บ)
ผลงาน แม่ครูศุภรัตน์ เกตุบุญเรือง ด้านนาฏศิลป์ (ฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน) เป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญด้านการฟ้อนเล็บและฟ้อนเทียน ที่ได้เรียนรู้สืบทอดมากันมาจากรุ่นสู่รุ่นจนเกิดความชานาญและได้ไปทำการแสดงและเข้าประกวดการฟ้อนเล็บฟ้อนเทียนตามงานต่างๆ ที่จัดขึ้นและได้รับรางวัลมาโดยตลอดจนมีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับในจังหวัดเชียงใหม่ ตลอดระยะเวลาประสบการณ์กว่า 40 ปี แม่ครูศุภรัตน์ เกตุบุญเรือง ได้อุทิศตนแก่สังคมเป็นครูวิทยากรได้มีหน่วยงานต่างๆ เชิญให้ไปอบรมและปฏิบัติการเรียนรู้สอนการฟ้อนเล็บฟ้อนเทียนอยู่ตลอด ทั้ง 12 ตำบลในอาเภอสันทราย หน่วยงานจากเทศบาลตำบล โรงเรียน วัดต่างๆ ในอำเภอสันทราย รวมถึงอำเภอใกล้เคียง เช่น อำเภอดอยสะเก็ดและอำเภอสารภี แม่ครูศุภรัตน์ เกตุบุญเรือง ยังได้เชิญให้เข้าร่วมฟ้อนงานประเพณีเตียวขึ้นดอยสุเทพ ณ วัดพระธาตุดอยสุเทพราชวรวิหารและงานใส่ขันดอกอินทขิล วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร เป็นประจาทุกปี ในด้านการอนุรักษ์สืบสานและเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมการแสดงนาฏศิลป์ ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้การฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน การแต่งกายของช่างฟ้อนตามแบบโบราณ ให้แก่กลุ่มสตรีแม่บ้านในอำเภอสันทราย และนักเรียนโรงเรียนต่างๆ และเป็นผู้ก่อตั้งศูนย์เรียนรู้วัฒนธรรมพื้นบ้านล้านนา ฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน ประจำอำเภอสันราย จนได้รับใบประกาศเกียรติคุณจาก ดร.เจ้าแม่ดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ แม่ครูศุภรัตน์ เกตุบุญเรือง ถือได้ว่าเป็นผู้ที่สร้างคุณประโยชน์แก่สังคมในท้องถิ่นอย่างแท้จริงโดยไม่หวังผลตอบแทนใดๆ เครื่องแต่งกาย เสื้อแขนยาวทรงกระบอกคอกลม ซิ้นเมืองก่าน ผ้าสไบ…
-
พ่อครูสมนึก ชัยตามล หัตถกรรมเครื่องปั้นดินเผาและเซรามิก
ผลงาน ประติมากรรมเครื่องปั้นดินเผา เซรามิก ปูนปั้น รูปแบบต่างๆ ได้แก่ ชามสังคโลก แจกัน ถ้วย สัตว์ในวรรณคดี กระถางดอกไม้ พระพุทธรูป รูปเหมือน จิตรกรรมวาดภาพลวดลายต่างๆ ลงบนชิ้นงานเซรามิก ภาพผ้าใบ จัดแสดงผลงานประติมากรรมการปั้นตามสถานที่จัดแสดงต่างๆ ร่วมเขียนภาพ พระบรมสาทิสลักลักษณ์สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เพื่อน้อมถวาย ในวโรกาส ๗๒ พรรษา มหาราชินีและร่วมจัดแสดงผลงานสล่าล้านนา ปี ๒๕๔๗ เป็นวิทยากรบรรยาย สาธิตการปั้นดินเผา เซรามิก ทั้งโรงเรียน มหาวิทยาลัย ศูนย์ฝึกฝีมือแรงงานจังหวัดเชียงใหม่ ศูนย์ฝึกฝีมือแรงงานจังหวัดลำปาง มีนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยในจังหวัดเชียงใหม่มาฝึกงานการปั้นดินเผา เซรามิก การวาดภาพลงเครื่องปั้นดินเผา ณ โรงงานเตาสันทราย นอกจากนี้ยังรับงานเครื่องปั้นดินเผา เซรามิก ทุกรูปแบบ ช่วยเหลืองานทั้งภาครัฐและเอกชนมากมาย อีกทั้งยังเป็นผู้รักษาการในตำแหน่งประธานมูลนิธิเพื่อนสล่าล้านนาอีกด้วย วัสดุอุปกรณ์ ดินเหนียว แท่นวางดินเหนียวไว้สาหรับปั้นดิน ไม้ขูดดิน น้ำยาเคลือบ สี ผู้กัน เตาเผาแรงดัน ขั้นตอนการทำเซรามิกชามญี่ปุ่น นวดดินเหนียวให้เข้ากันจนเหนียว นำดินเหนียวมาวางบนแท่นปั้นขึ้นรูปเป็นรูปชามญี่ปุ่น…
-
อินทร์แก้ว จันทรัตน์ ด้านหัตถกรรมปั้นหล่อพระ
ผลงาน ปั้นพระพุทธรูปปางต่างๆ เช่น พระพุทธรูปทรงเครื่อง พระพุทธรูปปางสมาธิ พระพุทธรูปศิลปะหลวงพระบางล้านช้าง รูปเหมือน ปั้นสัตว์ต่างๆ เช่น ปั้นสิงห์ พญานาค สัตว์ป่าหิมพานต์ และมีความสามารถปั้นขึ้นรูปหุ่นดิน หุ้มขี้ผึ้ง หล่อโลหะ ขัดตกแต่ง ลงสนิม เคยปั้นพระพุทธรูปที่มีขนาดใหญ่ถึงขนาดหน้าตัก 100 นิ้ว วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ปั้นหุ่นพระ ดินเหนียวสำเร็จรูป แกลบขาว เหล็กเส้น 5-6 หุน ขี้ผึ้งแดง เหล็กขูดขนาดต่างๆ ขั้นตอนการปั้นขึ้นรูปหุ่นดิน บุขี้ผึ้ง ปั้นแกนดิน นำดินเหนียวสำเร็จรูปผสมแกลบขาวให้เข้ากัน เริ่มปั้นฐานหุ่นและใส่เหล็กเส้น ขนาด 5-6 หุน ทิ้งไว้ให้แห้ง จากนั้นเริ่มปั้นต่อขึ้นรูปส่วนลำตัวพร้อมกับตกแต่งทิ้งไว้ให้แห้ง ปั้นต่อส่วนเศียรแขนพร้อมกับตกแต่งทิ้งไว้ให้แห้ง เมื่อได้หุนแกนดินแล้วการหุ้มขี้ผึ้งหรือบุขี้ผึ้ง จะนำเอาขี้ผึ้งสีแดงมาต้มในหม้อ แล้วนำมากรองเอาเศษตะกอนออก ต้มน้ำให้อุ่นถึงค่อนข้างร้อน เทลงในภาชนะรางน้ำนำขี้ผึ้งที่กรองเสร็จแล้วเทลงไปในรางน้ำให้ขี้ผึ้งมีความหนาประมาณ 5 มิลลิเมตร แช่ให้แข็งตัวนำมาตัดออกเป็น 8 ส่วน แล้วยกออกมาให้เสด็จน้ำ เมื่อได้ขี้ผึ้งแผ่นแล้วนำมาประกอบเข้ากับแกนหุ่นดิน โดยการนำเอาขี้ผึ้งมาตากแดด เพื่อให้ขี้ผึ้งอ่อนตัวลง จากนั้นนำขี้ผึ้งที่อ่อนตัวหุ้มเข้ากับแกนหุ่นให้ทั่วทั้งองค์พระพุทธรูป แล้วขูดแต่งให้เรียบร้อยด้วยมีดปลายแหลม…
-
อรญาพรรณ อาษากิจ ด้านหัตถศิลป์ ดุลโลหะ
ผลงาน ออกแบบ ดุนตอกลาย ลงสี เพ้นท์ลาย ปิดทองคำเปลว ขึ้นรูปขันเงิน ถาดเงิน อลูมิเนียม ทองแดง ของที่ระลึก เครื่องประดับ ป้าย สลุ่ง พาน กระเป๋าเงิน แจกัน น้ำต้น น้ำหม้อ ตกแต่งภายในโรงแรม โคมไฟ ร่มต้นโพธิ์ นาฬิกา ฉลุโลหะรอบเสาและทำงานทุกรูปแบบตามสั่ง ลวดลายที่ใช่ดุนตอกลายลายแม่ย่อย ลายแม่ย่อยประยุกต์ ลายดอกพิกุล ลาย 12 ราศี ฉลุลาย 12 ราศี ลายไทย ฯลฯ นางอรญาพรรณ อาษากิจ รับทำงานตามสั่งของลูกค้าและเปิดร้านจัดจำหน่ายที่บ้านของตนเอง มีคนงาน 7 คน การทำงานของแต่ละคนแยกทำตามความถนัดของตนเองทั้งงานขึ้นรูป งานดุนตอกลาย งานชุปเนื้อเงินและงานเครื่องประดับ เครื่องมือ สิ่วเหล็กตอกที่มีส่วนปลายแตกต่างกันออกไปหลายๆ ขนาด ค้อน หัวค้อนทามาจากเขาควาย ขี้ย้า (ชัน) เคี่ยวผสมกับน้ามันหมู พิมพ์ไม้สาหรับใส่ขี้ย้าและวางโลหะเพื่อดุลลาย เครื่องเป่าแก๊ส ถังแก๊ส…
-
อำไพร สุวรรณ ด้านหัตถศิลป์ ดุลโลหะ
ผลงาน นางอำไพร สุวรรณ ด้านหัตถศิลป์ ดุลโลหะ ประสบการณ์การดุลโลหะกว่า 40 ปี เรียนรู้จากบิดามารดา สามารถตอกลายได้หลายชิ้นงาน เช่น ขันเงิน พาน สลุ่ง จอก(แก้วน้ำ) เครื่องประดับ กำไล ตุ้มหู ปิ่นปักผม สังวาลย์ เข็มขัดเงิน รัดแขน พานรอง มีความชำนาญด้านการตอกลายดุนได้หลายลาย เช่น ลายดั้งเดิมแม่ย่อย ลายดอกพิกุล ลายไทย ลายดอกกระถิน จะรับจ้างดุนโลหะตอกลายอย่างเดียวทั้งเงิน ทองแดงและอลูมิเนียม จะคิดค่าจ้างจากน้ำหนักของชิ้นงานถ้าชิ้นงานมีลวดลายไม่มาก ไม่ค่อยละเอียดมากเท่าใดจะคิดราคาค่าแรงบาทละ 15 บาท แต่ถ้าชิ้นงานไหนที่มีความละเอียดลวดลายมาก ๆ ราคาบาทละ 20 บาท ส่วนใหญ่จะทำส่งบ้านวัวลาย อำเภอเมืองเชียงใหม่ เครื่องมือ สิ่วเหล็กตอกที่มีส่วนปลายแตกต่างกันออกไปหลาย ๆ ขนาด ค้อน หัวค้อนทามาจากเขาควาย ขี้ย้า (ชัน) เคี่ยวผสมกับน้ามันหมู พิมพ์ไม้สำหรับใส่ขี้ย้าและวางโลหะเพื่อดุลลาย เครื่องเป่าแก๊ส ถังแก๊ส แผ่นอลูมิเนียม…
-
นิด พิชัยเงาะ ด้านหัตถศิลป์ ดุลโลหะ
ผลงาน มีความเชี่ยวชาญดุนลายตอกบนโลหะ เงิน ทองแดง อลูมิเนียม ประสบการณ์ 46 ปี เริ่มทาตั้งแต่ อายุ 17 เรียนจากคนในครอบครัว เริ่มฝึกทาเรียนรู้เรื่อยมาจนเกิดความชานาญ ด้วยความอดทนอุตสาหะจนเป็นที่ยอมรับ นายนิด พิชัยเงาะ สามารถดุนตอกลายได้หลายลาย ทั้งลายดั้งเดิมของแม่ย่อย ที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใครเป็นลายที่คนรู้จักและมีชื่อเสียงเป็นอย่างมาก ทั้งยังดุนโลหะลายดอกเงิน ลายดอกพุดตาน ลายดอกจีน ลายไทย ลาย 12 ราศี นักษัตร สามารถขึ้นรูปทำสลุ่ง ขันเงิน พาน จอก(แก้วน้ำ) แอบหมาก ลายเครือเถาดอกไม้ ฯลฯ ตามที่มีผู้สั่งทำ ผลงานที่เคยทำมาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดคือ รอยพระพุทธบาท ใช้โลหะอลูมิเนียมดุนตอกลายที่มีขนาด 240×120 เซนติเมตร ใช้เวลาทำประมาณ 2 อาทิตย์ ค่าแรงในการทำ 35,000 บาท ถ้าดุนลายรอยพระพุทธบาท ที่มีขนาด 180×88 เซนติเมตรใช้เวลาทำประมาณอาทิตย์กว่า ค่าแรงอยู่ที่ 14,000 บาท ราคาการทำขึ้นอยู่กับขนาดของชิ้นงานและความละเอียดประณีต ราคาเริ่มต้นอยู่ที่…