ยำผักเฮือด คือหนึ่งในเมนูอาหารพื้นบ้านที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวล้านนา โดยเฉพาะในเขตภาคเหนือของประเทศไทย เช่น จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย ลำปาง และพะเยา ซึ่งล้วนเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ และอุดมไปด้วยพืชผักพื้นบ้านตามฤดูกาล ผักเฮือด เป็นชื่อพื้นเมืองของพืชใบเดี่ยวชนิดหนึ่ง ใบมีลักษณะรูปไข่ถึงรี สีเขียวเข้ม ผิวใบมัน ขอบใบเรียบ ใบอ่อนจะมีสีชมพูอ่อน หรือชมพูอมเขียว มักขึ้นตามไร่นา หรือข้างทางในพื้นที่ที่มีความชื้น…
“ยำผักจุ๋มปลา” เป็นเมนูอาหารพื้นบ้านของชาวภาคเหนือที่มีความโดดเด่นทั้งในด้านรสชาติและภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยเฉพาะในจังหวัด เชียงราย ลำปาง และเชียงใหม่ ซึ่งนิยมบริโภคกันในช่วงฤดูฝน เพราะเป็นช่วงที่ “ผักจุ๋มปลา” — พืชท้องถิ่นที่พบได้ตามคันนา หรือขึ้นแซมในกอข้าว — เจริญเติบโตได้ดี ชื่อ “ผักจุ๋มปลา” สื่อถึงลักษณะทางนิเวศของพืชชนิดนี้ที่มักขึ้นในบริเวณที่น้ำขังหรือมีปลาชุกชุมในนาข้าว ชาวบ้านจึงเรียกติดปากตามวิถีชีวิตว่า “ผักจุ๋มปลา” โดยผักชนิดนี้มีลักษณะลำต้นกลม…
ยำถั่วแปบ เป็นอาหารพื้นบ้านล้านนา ที่สะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตแบบพึ่งพาตนเองของชาวบ้านภาคเหนือ โดยเฉพาะในพื้นที่ตำบลแม่ใจ จังหวัดพะเยา ที่ผู้คนยังนิยมปลูกพืชผักไว้รอบบ้าน และใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติมาประกอบอาหารในชีวิตประจำวัน เมนูนี้มี “ถั่วแปบ” เป็นวัตถุดิบหลัก ซึ่งเป็นพืชตระกูลถั่วที่ปลูกง่าย ให้ผลผลิตดีในฤดูฝน เมื่อนำฝักอ่อนมาลวกให้สุกแล้วโขลกรวมกับผักพื้นบ้าน เช่น มะเขือเปราะ พริกหนุ่ม และเครื่องปรุงอย่างปลาเค็ม จะได้อาหารที่มีรสชาติเผ็ด เค็ม หอมกลิ่นสมุนไพรพื้นบ้าน…
ตำบะแคว้ง หรือที่เรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่า ตำมะเขือพวง เป็นอาหารพื้นบ้านของภาคเหนือที่ทำง่ายและมีประโยชน์ต่อร่างกาย มะเขือพวงมีรสชาติฝาดเล็กน้อยแต่เมื่อปรุงร่วมกับเครื่องแกงและสมุนไพรจะให้รสชาติกลมกล่อมและอร่อย เมนูนี้เป็นที่นิยมรับประทานในครอบครัว และเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการอาหารที่มีประโยชน์และอุดมไปด้วยวิตามินจากมะเขือพวง ประวัติความเป็นมา ตำบะแคว้ง เป็นอาหารพื้นบ้านที่ได้รับความนิยมในภาคเหนือ โดยใช้มะเขือพวงเป็นส่วนประกอบหลัก มะเขือพวงเป็นพืชที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพและหาได้ง่ายในพื้นที่ การนำมะเขือพวงมาต้มให้สุกแล้วโขลกรวมกับเครื่องแกงและสมุนไพรต่าง ๆ เป็นวิธีการที่ชาวบ้านใช้ในการเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร ผู้ให้ข้อมูล : นายปาดู่ ปู่ปัน, ตำบลเมืองคอง…
ส้าผักกาดน้อย เป็นเมนูพื้นบ้านที่ได้รับความนิยมในภาคเหนือของประเทศไทย โดยเฉพาะในจังหวัดเชียงราย การนำผักกาดต้นอ่อนหรือผักกาดน้อยมาผสมกับเครื่องแกงและมะกอกเป็นวิธีการที่ชาวบ้านใช้ในการเพิ่มรสชาติและสารอาหาร ทำให้เมนูนี้มีรสเปรี้ยวหอมจากมะกอกและรสเข้มข้นจากเครื่องแกง นอกจากนี้ยังเป็นอาหารที่อุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการจากผักกาดน้อยและปลาต้มสุก ประวัติความเป็นมา ส้าผักกาดน้อย เป็นเมนูพื้นบ้านที่ชาวเหนือคุ้นเคยและนิยมรับประทานกันในครัวเรือน การใช้ผักกาดต้นอ่อนหรือผักกาดน้อยมาเป็นส่วนประกอบหลักนั้นสะท้อนถึงการใช้วัตถุดิบที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น การปรุงด้วยเครื่องแกงแบบภาคเหนือและมะกอกเพิ่มความเปรี้ยวธรรมชาติ ทำให้เมนูนี้เป็นเมนูที่สดชื่นและอร่อยในทุกมื้ออาหาร ผู้ให้ข้อมูล : หร่วน สร้อยแก้ว, ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย
หลู้หมู: รสชาติพื้นบ้านที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น หลู้หมู เป็นอาหารพื้นบ้านที่มีความเป็นมาที่ยาวนานในวัฒนธรรมของชาวเหนือ โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนอย่างเชียงใหม่ หลู้หมูเป็นเมนูที่มีรสชาติเฉพาะตัว เนื่องจากมีการใช้วัตถุดิบสดอย่างเลือดหมูผสมเข้ากับเนื้อหมูและเครื่องในที่สุกพอประมาณ แล้วปรุงด้วยเครื่องเทศและสมุนไพรอย่างพริก กระเทียม และข่า หลู้หมูมักนิยมทำในโอกาสพิเศษ หรือเป็นอาหารสำคัญในเทศกาลต่าง ๆ ของ ท้องถิ่นประวัติความเป็นมา: หลู้หมูเป็นอาหารประเภทดิบสด นิยมใช้เลือดสดๆ ของหมูมาผสมกับเครื่องเทศและสมุนไพร เป็นเมนูพื้นบ้านที่มักจะพบในภาคเหนือของไทย โดยมีประเพณีการทำในช่วงเวลาพิเศษหรือเทศกาล…
ตำเต้าหู้เหลือง: อาหารเจจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ตำเต้าหู้เหลือง เป็นอาหารเจที่นิยมในภาคเหนือของประเทศไทย โดยใช้วัตถุดิบหลักคือเต้าหู้เหลือง ซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนจากพืชที่ดีต่อสุขภาพ การนำเต้าหู้มาประกอบอาหารในรูปแบบตำเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ชาวบ้านใช้ในการสร้างสรรค์เมนูที่ไม่ซับซ้อนแต่ให้รสชาติอร่อย ประวัติความเป็นมา: ตำเต้าหู้เหลือง เป็นหนึ่งในเมนูอาหารเจที่ได้รับความนิยมโดยเฉพาะในช่วงเทศกาลกินเจ การใช้เต้าหู้เหลืองเป็นวัตถุดิบหลักสะท้อนถึงวิถีชีวิตที่เรียบง่ายและความใส่ใจในสุขภาพของชาวบ้านในพื้นที่ ผู้ให้ข้อมูล : นางสุนันตรา จริยาสง่ากูล จากตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
ส้าแตงกวาเป็นหนึ่งในอาหารล้านนาที่นิยมในหมู่คนท้องถิ่น โดยเฉพาะผู้สูงอายุ เนื่องจากทำง่าย ใช้เวลาเพียง 20 นาที เป็นเมนูที่สดชื่นจากแตงกวาและมีรสชาติที่เข้ากันดีจากพริก กระเทียม และกะปิ ทั้งยังเป็นเมนูสุขภาพที่ช่วยเพิ่มการย่อยอาหารและเสริมภูมิคุ้มกัน รสชาติของส้าแตงกวาสามารถปรับได้ตามความชอบโดยเพิ่มหรือลดปริมาณน้ำมะนาว น้ำปลา และพริกขี้หนู ส้าแตงกวาเป็นอีกหนึ่งเมนูที่ควรลองทำในมื้อเร่งรีบหรือมื้อที่ต้องการความสดชื่น นอกจากความอร่อยแล้ว ยังมีคุณค่าทางโภชนาการจากสมุนไพรพื้นบ้านที่ดีต่อสุขภาพ ประวัติความเป็นมา ส้าแตงกวาเป็นอาหารล้านนาพื้นบ้านที่มีมานาน เป็นอาหารที่ผู้สูงอายุนิยมรับประทาน เนื่องจากทำง่ายและใช้เวลาไม่นาน…
ลาบนั้นมีต้นกำเนิดมาจากมณฑลยูนนานทางใต้ของประเทศจีน โดยนิยมกินกันมากในอาณาจักรล้านนา ลาว และภาคตะวันออกเฉียงเหนือหรืออีสาน ที่มาของคำว่าลาบนั้นในความหมายของคำกริยาซึ่งหมายถึงการสับให้ละเอียด ทำให้แตกละเอียด ลาบซึ่งพ้องเสียงกับคำว่าโชคลาภ,ลาภ ดังนั้นลาบหรือการกินลาบจึงเป็นอาหารที่นิยมทำกินกันในโอกาสพิเศษหรืองานเลี้ยงในเทศกาลต่างๆ เช่น งานแต่ง งานขึ้นบ้านใหม่สงกรานต์ หรืองานศพ เป็นต้น คนล้านนามีการทำลาบกินมานาน แต่ไม่ปรากฏบันทึกชัดเจนว่าเริ่มขึ้นเมื่อใด ซึ่งหากจะประเมินตามระยะเวลาที่เริ่มมีเครื่องเทศเข้ามาในภูมิภาคนี้ประเมินได้ประมาณ 300 กว่าปี (สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ:…
ส้าผักรวม หรือส้าผัก หรือส้าผักแพระ เป็นการนำผักสดหลายๆ ชนิด มายำรวมกัน เป็นผักที่ได้จากป่าแพระ คือป่าโปร่ง เช่น ดอกครั่ง ดอกคราม ผักขี้ติ้ว ผักปู่ย่า ผ้าไคร้เม็ด ผักมองกอง ยอดส้มป่อย ยอดมะม่วง ยอดมะกอก ผักจ้ำ ปัจจุบันนิยมนำผักกาดต้นอ่อน…